Η πρώτη χειρουργική επέμβαση αρθροπλαστικής γόνατος πραγματοποιήθηκε το 1968 και από τότε έχει γίνει πολύ πιο συχνή με εκτιμώμενες 600.000 συνολικές αντικαταστάσεις γόνατος (TKA) να πραγματοποιούνται ετησίως στις Ηνωμένες Πολιτείες. Είναι μια από τις πιο επιτυχημένες χειρουργικές επεμβάσεις στην ιστορία της ιατρικής χάρη, στην πρόοδο στα βιο-εμφυτεύσιμα υλικά και τις χειρουργικές τεχνικές ρομποτικής χειρουργικής ή ψηφιακής πλοήγησης που χρησιμοποιούνται. Επιπλέον τα πρωτόκολλα ταχείας κινητοποίησης (fast track), είχαν ως αποτέλεσμα την ελαχιστοποίηση της παραμονής του ασθενούς στο νοσοκομείο. Ωστόσο, αυτό σημαίνει ότι ανατίθεται μεγαλύτερη ευθύνη στον ασθενή για τη διαχείριση της ανάρρωσής του, μιας και δεν παραμένει πλέον για αρκετές ημέρες εντός του νοσοκομείου. Η πιο δύσκολη περίοδος μπορεί να είναι η πρώτη εβδομάδα μετά το χειρουργείο, γι’ αυτό θεωρήσαμε χρήσιμο να παρέχουμε τις παρακάτω συμβουλές για να σας βοηθήσουμε στα πρώτα στάδια της ανάρρωσης σας.
Διατηρήστε την κίνηση της άρθρωσης του γόνατος
Αυτή είναι αναμφισβήτητα η πιο σημαντική συμβουλή που πρέπει να θυμάστε. Η διατήρηση της συνεχούς, ήπιας κίνησης της άρθρωσης είναι κρίσιμη για διάφορους λόγους. Πρώτον, και αυτό μπορεί να ακούγεται αντίθετο, η κίνηση θα βοηθήσει στη βελτίωση του πόνου. Κανονικά μπορεί να πιστεύουμε ότι πρέπει να ξεκουράζουμε τις αρθρώσεις και τους μύες για να βοηθήσουμε στην ανακούφιση του πόνου, αλλά οι πρόσφατα χειρουργημένες αρθρώσεις θα πονάνε λιγότερο με την κίνηση. Η απαλή κίνηση χρησιμεύει επίσης για την κυκλοφορία του αίματος και την πρόληψη των θρόμβων και μειώνει το πρήξιμο. Απλώς έχετε αυτό κατά νου – «Όσο περισσότερο κινείστε, τόσο πιο γρήγορη θα είναι η ανάρρωσή σας».
Εστιάστε πρώτα στην πλήρη έκταση του γόνατος
Η έκταση του γόνατος, είναι η πιο κρίσιμη κίνηση στην οποία πρέπει να εστιάσετε κατά τη διάρκεια της μετεγχειρητικής ανάρρωσης. Μετά από μια ολική αρθροπλαστικής γόνατος, το πόδι σας θα είναι επιρρεπές στο να παραμείνει λυγισμένο. Ωστόσο, η επένδυση του χρόνου στην έκταση/ίσιωμα του γόνατος θα είναι απαραίτητη για την οικοδόμηση και τη διατήρηση της σταθερότητας του γόνατος, τη μείωση της πίεσης στους υποστηρικτικούς συνδέσμους γύρω από το γόνατό σας και για τη διασφάλιση της σωστής λειτουργικότητας του τετρακέφαλου μυός.
Διαχειριστείτε το πρήξιμο
Ενώ κάποιο πρήξιμο μπορεί πραγματικά να είναι καλό σημάδι κατά τη διάρκεια της ανάρρωσης, το πολύ οίδημα μπορεί να αυξήσει τον πόνο και τη δυσκαμψία του γόνατος και να οδηγήσει σε μείωση του εύρους κίνησης. Επομένως, το να γνωρίζετε πώς να διαχειριστείτε το πρήξιμο σας θα είναι υψίστης σημασίας. Απλά θυμηθείτε τα εξής: Κίνηση, Παγοθεραπεία, Συμπίεση και Ανάρροπη θέση σκέλους! Ο γιατρός σας πιθανότατα θα συνταγογραφήσει φάρμακα που θα βοηθήσουν στην ομαλή μετεγχειρητική σας πορεία, επομένως φροντίστε να τα παίρνετε σύμφωνα με τις οδηγίες για να διατηρήσετε υπό έλεγχο το πρήξιμο. Μπορείτε επίσης να εφαρμόζετε πάγο και πίεση (συμπιεστικός επίδεσμος) στο γόνατο κατά την διάρκεια της ξεκούρασης σας. Επιπλέον, η ανύψωση του γόνατος όταν ξεκουράζεστε ή κατά την διάρκεια του ύπνου, μπορεί να βοηθήσει προσωρινά στη μείωση της ροής του αίματος στην άρθρωση και ως εκ τούτου να βοηθήσει στη μείωση του οιδήματος.
Δουλέψτε τους μύες
Η χειρουργική επέμβαση απενεργοποιεί προσωρινά τους μύες και είναι δουλειά σας κατά τη διάρκεια της περιόδου ανάρρωσής σας να τους ενεργοποιήσετε ξανά και να τους κάνετε να επαναλειτουργήσουν. Μην ανησυχείτε για την προσωρινή μυική αδυναμία, επικεντρωθείτε στη συνεχή κίνηση. Θα πρέπει να λυγίζετε, να ισιώνετε και να σφίγγετε τους μύες τουλάχιστον μία φορά κάθε ώρα αφύπνισης. Αυτό θα τους βοηθήσει να αποκτήσουν περισσότερη λειτουργικότητα και σταδιακά να αυξήσουν τη μυική δύναμη.
Η χρήση μπαστουνιού
Όλα τα σύγχρονα πρωτόκολλα αποκατάστασης εστιάζουν στην ταχεία κινητοποίηση και πολλές φορές στην άμεση πλήρη φόρτιση χωρίς υποστηρικτικά βοηθήματα. Ωστόσο, παρά το γεγονός ότι πιθανότατα να μπορείτε να περπατήσετε ανεξάρτητα από τις πρώτες μετεγχειρητικές ημέρες, σας ενθαρρύνουμε ιδιαίτερα να διατηρήσετε την χρήση ενός μπαστουνιού για ένα μικρό χρονικό διάστημα (1-2 εβδομάδες). Θα σας βοηθήσει στην πιο ομαλή μετάβαση στην νέα σας πραγματικότητα μέχρι το μυικό σας σύστημα να είναι ξανά έτοιμο να δεχθεί τις αυξημένες φορτίσεις της καθημερινής λειτουργικότητας της νέας σας άρθρωσης.
Συμπέρασμα
Η πρώτη εβδομάδα μετά την ολική αρθροπλαστική γόνατος μπορεί να είναι η πιο δύσκολη χρονική περίοδος ολόκληρης της μετεγχειρητικής αποκατάστασης. Ωστόσο, εάν εφαρμόσετε όσα περιγράψαμε παραπάνω, θα είστε σε καλό δρόμο για να ανακτήσετε γρήγορα τη φυσιολογική λειτουργία του γόνατος και την ποιότητα της ζωής σας.
