Πότε μπορείτε να στηρίξετε το βάρος σας στο γόνατο
Η αποκατάσταση μετά από μια συρραφή μηνίσκου είναι μια κρίσιμη φάση για τον ασθενή. Το βασικό ερώτημα που απασχολεί γιατρούς και ασθενείς είναι: πότε μπορεί να αρχίσει η στήριξη του βάρους στο χειρουργημένο γόνατο;
Παραδοσιακά, οι γιατροί συνιστούσαν καθυστέρηση στη στήριξη για 4–6 εβδομάδες. Ωστόσο, με τις νέες χειρουργικές τεχνικές και την προσέγγιση της «επιταχυνόμενης ανάρρωσης» (Enhanced Recovery After Surgery – ERAS), όλο και περισσότερο συζητείται η πρώιμη στήριξη του βάρους, ώστε ο ασθενής να επιστρέφει γρηγορότερα στις δραστηριότητές του.
Αυτό που δεν πρέπει ποτέ να υποτιμάται ωστόσο είναι ότι η ασφάλεια και η αποτελεσματικότητα αυτής της επιτάχυνσης εξαρτάται από τον τύπο της ρήξης του μηνίσκου.
Γιατί συρραφή και όχι αφαίρεση του μηνίσκου;
Ο μηνίσκος είναι ένας «μαλακός χόνδρος» που λειτουργεί σαν αμορτισέρ στο γόνατο:
- Απορροφά τους κραδασμούς
- Σταθεροποιεί την άρθρωση
- Βοηθά στη σωστή κατανομή φορτίου
Η διατήρηση του μηνίσκου είναι κρίσιμη για την αποφυγή μελλοντικών εκφυλιστικών αλλοιώσεων, γι’ αυτό η συρραφή προτιμάται έναντι της αφαίρεσης.
Αποκατάσταση μετά από τη συρραφή μηνίσκου: από τι εξαρτάται
Η αποκατάσταση μετά από τη συρραφή μηνίσκου δεν είναι ίδια για όλους. Ο τρόπος που το γόνατο δέχεται το βάρος αλλάζει ανάλογα με τη θέση και την κίνηση. Για παράδειγμα, όταν το γόνατο είναι σε πλήρη έκταση, ο έξω μηνίσκος δέχεται το μεγαλύτερο μέρος της πίεσης. Όσο λυγίζει το γόνατο, αυξάνεται η επιβάρυνση στα οπίσθια τμήματα και των δύο μηνίσκων, με κορύφωση γύρω στις 90 μοίρες κάμψης. Αυτό δείχνει ότι καθημερινές κινήσεις, όπως το περπάτημα ή το ανέβασμα σκάλας, επηρεάζουν με διαφορετικό τρόπο τα σημεία που καταπονούνται περισσότερο.
Εξίσου σημαντικό είναι ότι κάθε ασθενής έχει διαφορετικά χαρακτηριστικά, τα οποία επηρεάζουν την πορεία της αποκατάστασης:
- Ηλικία: Οι νεότεροι οργανισμοί έχουν μεγαλύτερη ικανότητα επούλωσης και καλύτερα λειτουργικά αποτελέσματα σε βάθος χρόνου.
- Βάρος: Τα αυξημένα κιλά σημαίνουν και περισσότερη πίεση στο γόνατο, κάτι που μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο επιπλοκών.
- Ευθυγράμμιση κάτω άκρων: Όταν το πόδι γέρνει προς τα μέσα (βλαισότητα) ή προς τα έξω (ραιβότητα), η κατανομή της πίεσης στο γόνατο αλλάζει και μπορεί να δυσκολέψει την επούλωση. Σε τέτοιες περιπτώσεις, συχνά χρειάζεται διόρθωση για να βελτιωθεί η ανάρρωση.
Τέλος, η αποθεραπεία μετά τη συρραφή του μηνίσκου επηρεάζεται από τις ανάγκες και τον τρόπο ζωής κάθε ασθενούς.
Πόσο επηρεάζει ο τύπος της ρήξης μηνίσκου την αποκατάσταση μετά τη συρραφή του
Η στιγμή που θα αρχίσει ο ασθενής να «πατάει» στο χειρουργημένο γόνατο είναι καθοριστική για την ανάρρωσή του. Οι πρώιμες στρατηγικές στήριξης φαίνεται να είναι ασφαλείς για ορισμένους τύπους ρήξεων, αλλά όχι για όλους.
- Μακροσκελείς (longitudinal) ρήξεις: έχουν μεγάλη ικανότητα επούλωσης, άρα μπορεί να επιτραπεί πρώιμη στήριξη του βάρους σχεδόν αμέσως μετά το χειρουργείο.
- Οριζόντιες ρήξεις: επουλώνονται πιο δύσκολα, αλλά η πρώιμη στήριξη ίσως έχει οφέλη. Απαιτείται προσοχή.
- Ακτινωτές (radial) ρήξεις: έχουν αυξημένο κίνδυνο να ξανασπάσουν, γι’ αυτό χρειάζεται καθυστέρηση στη στήριξη για 4–6 εβδομάδες.
- Ρήξεις ρίζας (root tears): λόγω των μηχανικών φορτίων που δέχονται, η πλήρης στήριξη πρέπει να αναβάλλεται μέχρι και 6 εβδομάδες.
Από αυτά συμπεραίνουμε ότι η αποθεραπεία μετά τη συρραφή του μηνίσκου πρέπει να είναι εξατομικευμένη και να στηρίζεται στα επιστημονικά δεδομένα και στη συνεργασία γιατρού – ασθενούς. Η σωστή καθοδήγηση από τον χειρουργό και τον φυσικοθεραπευτή διασφαλίζει ότι η επάνοδος θα είναι ασφαλής και αποτελεσματική.
